مشخصات کلمات تورکی موجود در زبان فارسی
مشخصات کلمات تورکی موجود در زبان فارسی
1 ـ كلمات فارسي كه با پسوند «آق»، «آغ»، «آك»، «اوْك» ختم ميشوند. مثال: اتاق، سراغ، الك، يدك، چابك و ساير...
2 ـ كلمات فارسي كه با پسوند «مَه/مِه» ختم ميشوند. مثال: دكمه//تكمه (دوگمه/ دوكمه) ،(تؤكمه/توْكمه)، قيمه (قيمَه/قيمِه)، سرمه(سوْرمه/سوْرمِه)، چكمه، دلمه، چاتمه، قاتمه، چنباتمه و ... (با استثناء كلمات عرب دخيل در فارسي).
3ـ كلمات فارسي كه با پسوند «اوق»، «اوْق»، «ايق»، «اوْك» ختم ميشوند. مثال: قرق، اَغروق، ايليق، بلوك، چابك/چابوك و...
4ـ كلمات فارسي كه با پسوند «چي»، «چي» ختم ميشوند. مثال: سورچي، قورچي، يورتچي، ارابهچي، قهوهچي، يازيچي و ...
5ـ كلمات فارسي كه با پسوند «ليق»، «ليق»، «لوق» ختم ميشوند. مثال: بوزلوق، قارليق، باشلوق، اتاليق، باشليغ
6ـ كلمات فارسي كه با پسوند «لاق»، «لاخ» ختم ميشوند. مثال: ييلاق، قشلاق، باتلاق. پسوند «لاخ» از قديميترين پسوندهاي تركي است كه در زبان فارسي داخل گشته و در ساختار لغات بسياري كاربرد دارد. مثال: سنگلاخ، رودلاخ، نشيبلاخ، سولاخ/سوراخ، ديولاخ و ....
7ـ كلمات فارسي كه با پسوند «ماق»، «مق»، ختم ميشوند. مثلاً: چخماق، قيماق، تخماق و ...
8ـ كلمات فارسي كه با پسوند «آر»، «اَر» ختم ميشوند. مثال: قاتار (قطار)، چاپار، آچار، چپر، دچار و ...
9 ـ كلمات فارسي كه با پسوند « اِر»، «اوْر» ختم ميشوند. مثال: قاطر، چادر، بهادر و ...
10ـ كلمات فارسي كه با پسوند «اوْل»، «آول» ختم ميشوند. مثلاً: قراووْل، يساول، قرقاول و..
11ـ كلمات فارسي كه با پسوند «داش»، «تاش» ختم ميشوند. مثلاً: داداش، آداش، سرداش، كونولتاش، يكتاش و...
12ـ كلمات فارسي كه با پسوند «غَه/غِه»، «قَه/قِه»، «كَه/كِه»، «گَه/گِه» ختم ميشوند. مثال: داروغه، يرقه(يورقَه/يورقِه)، اُلكه (اوْلكه)، الكا (اوْلكا)، جلگه (جوْلگه/جولگه) و...
13ـ كلمات فارسي كه با پسوند «قي»، «قو»، «غو» ختم ميشوند. مثال: قرقي (قئرقي)، برقو (بورغو)، يرغو (يوْرغو) و ... سؤزلر.
14ـ كلمات و افعالي كه در ساختار آنها حروف«ق» و «چ» باشد، تماماً منشأ تركي دارند. مثال: قاچاق، قيچي، قاچ، قارچ، چاقو
15ـ كلمات و افعالي كه در ساختار آنها حروف «ك» و «چ» باشد، منشأ تركي دارند. مثال: كوچ، كوچه، كوچك، چكول، چاك، چابك، كچل و ...
16ـ كلمات و افعالي كه در ساختار آنها حروف «ق»، «د»، «ت» باشد. مثال: قاتر، قاتوق، قرهقات، قوروت، آنقوت، قتار/ قطار و ...
17ـ كلمات فارسي كه در ساختار آنها «انگ» و «نگ» باشد و يا كلماتي كه با اين پسوندها ختم شوند. مثال: سرنگ(سورماق)،الن
1) من اسماعیل سالاریان صاحب این وبلاگ 7 کتاب چاپ شده ام 1-تمثیل و مثل 2- ناغیلار بوقچاسی 3- مثنوی یوسف و زلیخا به ترکی خراسانی 4- نگاهی به ادبیات ترکان خراسان 5- نگاهی به فرهنگ ترکان خراسان هست 6 -ترکی خراسان و قواعد آن و چند کتاب در زمینه زبان، ادبیات و فرهنگ ترکان خراسان آماده نموده ام که هنوز چاپ و نشر نشده اند.