نمونه ای از فعل های انتزاعی و ملموس زبان ترکی
یکی از اعجاب های زبان ترکی
🔷خزینه ی لغات در زبان ترکی به لحاظ کمیت و کیفیت یکی از اعجاب های زبان است. فعل هایی که در این قسمت می آید تنها نمونه ای از فعل های انتزاعی و ملموس زبان ترکی است. جالب اینکه همه ی این فعل ها ساده اند که در زبان فارسی معادلی ندارند، مگر آنکه برای ترجمه آن از فعل مرکب و ترکیب های چند واژه ای و یا کلمات عربی استفاده شود. امیر علی شیر نوایی شاعر و ساستمدار قرن 9 هجری قمری در این خصوص کتابی نوشته به نام محاکمه اللغتین. در سال های اخیر هم مرحوم دکتر جواد هئیت جراح و تورکولوژیست مشهور معاصر در تهران کتابی مشابهی نوشت تحت نام مقایسه اللغتین .
🔶به تعدادی از مصادر بی بدیل ترکی توجه کنیید :
🔴تعدادی از مصادر بی بدیل ترکی
🔶آسقیرماق= عطسه کردن
🔷اؤسکورمک = سرفه کردن
🔶آنلاماق = نوعی درک کردن
🔷اؤده مک = جبران کردن
🔶دوشونمک = نوعی فهمیدن
🔷سونلاماق =نوعی فهمیدن
🔶اونوتماق = فراموش کردن
🔷اییه شمک = اذیت کردن
🔶اسنمه مک = خمیازه کشیدن
🔷گرنشمک =- ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
🔶سیلمک = پاک کردن
🔷سؤنمک = خاموش شدن
🔶سؤندورمک = خاموش کردن
🔷ییخیلماق = زمین خوردن
🔶چیخماق = بالا رفتن
🔷گوزله مک = انتظار کشیدن
🔶دیرماشماق = از جایی مثل دیوار با دست و پنجه راه رفتن
🔷سئومک = دوست داشتن
🔶گؤروشمک = دیدار کردن دو نفر با هم
🔷اؤپوشمک = رو بوسی کردن
🔶سوساماق / سوسوزماق = تشنه شدن
🔷ساواشماق = جنگ و دعوا کردن
🔶باریشماق = صلح کردن کردن
🔷یوبانماق = معطل شدن
🔶گولشمک = کشتی گرفتن
🔷گوونمک = افتخار کردن
🔶اؤجشمک = شوخی کردن
🔷قاماشماق = اذیت شدن یا تار شدن چشم آدمی در مقابل نور شدید
🔶یاراشماق = آمدن لبای برای کسی
🔷قیماق = از دل نیامدن برای سپردن کاری بر خلاف میل طرف مقابل
🔶دویماق = سیر شدن
🔷اوشومک = سردی کردن
🔶اوچماق = پرواز کردن
🔷سوپورمک = جارو کردن
🔶اوتمک = سوزاندن پر مرغ یا موی حیوانات
🔷کوسمک =قهر کردن
🔶قوسماق = استفراق کردن
🔷قوپماق = کنده شدن
🔶یولماق =کندن موی سر یا علف یا چیزی
🔷اویماق = نوعی کندن و خالی کردن جایی یا ابزاری
🔶سویماق = پوست کندن
🔷دؤزمک = صبر کردن
🔶قیناماق =نوعی ملامت کردن
🔷دانلاماق = نوعی ملامت و سرزنش
🔶دانماق / داهاماق =تکذیب کردن
🔷دالماق = غرق شدن
🔶گودمک = کمین کردن
🔷دیشلمه مک = به دندان گرفتن ؟؟
🔶قاپماق = گاز گرفتن
🔷قونماق = فرود آمدن
🔶بایدیرماق = از دست دادن ، بند را به آب دادن
🔷کیریمک = از ترس و حقارت گوشه ای پنهان شدن
🔶اوونماق = تسلی گریه کودک
🔷اوغونماق = بی حال شدن در اثر گریه یا خنده
🔶باتماق =فرو رفتن
یاشاسین آنا دیلیم